Çocuk Dostu kavramı tam olarak neyi ifade ediyor?

Daha fazlanın daha güvenli ve sağlıklı anlamına geldiğinin sıklıkla düşünüldüğü bir dönemde yaşıyoruz. Çağdaş ebeveynliğin avantajlarından biri hemen her alanda pek çok seçeneğe sahip olmamız. Fazla seçenek, kararla uğraşırken bu uğraşların sebep olduğu zihinsel dağınıklık her şeyi gölgeliyor. Daha fazla içinden çocuklarımızın gereksinimleri için güvenli, sağlıklı ve gelişimlerini olumlu etkileyecek/ destekleyecek olanları mı tercih ediyoruz?

Birden fazla ebeveynin satın alma kararı verme ve etkinlikleri seçme sürecini liseye benzettiklerini duyduk. Kasıtsız olsa bile akran baskısı ve güvensizlik devreye giriyor. Seçimlerinizden emin olamıyorsanız herkesin ne yaptığını görmek için çevrenize bakmanız doğal (Minimalist Ebeveynlik, s. 26). Çoğunlukla ebeveynlerin birbirlerinin tecrübelerinden faydalandıklarını ve tercihlerini bu yönde yaptıklarını da görüyoruz. Aslında amacı son derece basit olan hayatımızdaki sağlığı, doğallığı, güvenliği, eğlenceyi, anlamı arttıran şeyleri korumaya ve güçlendirmeye yönelik bir çaba ortaya koymak giderek zorlaşıyor. Son yıllarda kurulan arz talep dengesinin çocukların sağlığını, güvenliğini, gelişimini olumsuz etkileyecek noktaya gelmesi ve ebeveynlerin buna çözümsüz kalması bu zorluğu ortaya koyar nitelikte. Çözüm olarak ortaya atılan kavramlar ve yaklaşımlardan biri de “Çocuk Dostu” kavramı.

“Çocuk Dostu” kavramı son yıllarda farklı alanlarda ve sıklıkla kullanılan bir kavram oldu. Çocuk Dostu sokak, Çocuk Dostu belediye, Çocuk Dostu hastane, Çocuk Dostu otel… Ancak ülkemizde ”Çocuk Dostu kavramıyla ilgili niteliksel anlamda sorunlar olduğunu ve ebeveynlerin dolayısıyla da çocukların gerçek anlamda çocuk dostu yaşam alanlarına, unsurlara erişemediğini görüyoruz. Bunu mesele eden bir grup insan bir araya geldik ve “Çocuk Dostu” kavramını yeniden tanımlıyoruz.

Bize göre “Çocuk Dostu” kavramı neyi ifade ediyor?

Çocuk Dostu, çok sayıda parka sahip olmanın, menüde çocuk başlığı açmanın, mama sandalyesi ya da çocuk reyonu bulundurmanın ötesinde bir duruş. Çocuk Dostu kavramını genişlettiğimizde, doğayla etkileşim sunan bir sokak, deneyimlerin çeşitlenebileceği bir oyun alanı, organik liflerden üretilmiş çocuk giysileri satan bir mağaza, raflarında çocuğa göre bir dil kullanan kitapların özenle seçildiği bir kütüphane, sağlıklı tabaklar sunan bir restoran, gerçek yaşam becerilerini geliştirmek üzere tasarlamış bir okul bahçesinden bahsedebiliriz. Kısacası “Çocuk Dostu” çocuğun yaşadığı evde, sokakta, kentte, öğrenim gördüğü okulda, yemek yediği restoranda, oyun oynadığı sokakta, parkta… gerçek, doğal ihtiyaçlarının sağlıklı ve güvenli bir şekilde karşılanması ve çocukların yaşama dahil edilmesidir. Tüm unsurlar çocukların sağlığına, güvenliğine, gereksinimlerine, hayallerine, kararlarına, fikirlerine kısacası “Çocuğa Duyarlı” dır.

cocukdostu.org Nedir?

Çocukların gereksinimleri yönünde, doğal, sağlıklı ve güvenli gelişimlerini destekleyecek Çocuk Dostu(ÇD) yaşam alanları ve unsurlarını* Çocuk Dostu Harita'da buluşturmayı, ÇD faaliyetleri gerçekleştirmeyi, desteklemeyi ve yaygınlaştırmayı amaçlayan sosyal bir girişimdir.

*parklar, sokaklar, oyuncaklar, kitabevleri…

cocukdostu.org Neyi Amaçlıyor?

• “çocuklar için ve çocuklarla birlikte” felsefesinden yola çıkarak, çocuklar, ebeveynler, eğitimciler, yazarlar, mimarlar, yerel yönetimler… ile birlikte “Çocuk Dostu” kavramını toplumsal dayanışmayla geliştirmeyi,
• Çocukların gereksinimleri yönünde ve doğal, sağlıklı, güvenli gelişimlerini destekleyecek bilinçli ve iyi seçimler yapılmasının önemini paylaşmayı ve bu bakış açısını yaygınlaştırmayı,
• “Yarattığım yaşam alanı/ortaya koyduğum çaba, tercih ettiğim ürün çocuk/çocuk olarak benim için duyarlı mı? sorusunu sordurmayı,
• Doğal üretim, gerçek deneyim ve paylaşım çemberi içinde bir yaşam ve çocukluk dağarcığı geliştirmeyi,
• Çocukların gereksinimleri yönünde sağlıklı ve güvenli yaşamın içinde olmanın önündeki engellere araştırma ve projelerle gerçek anlamda Çocuk Dostu çözümler üretmeyi,
• Yerelde söyleşi ve atölyelerle Çocuk Dostu Yaşam Rehberi eğitimleri vermeyi,
• Çocuk dostu yaşam alanlarını, unsurları https://cocukdostu.org/ platformu üzerindeki Çocuk Dostu Harita üzerinden ücretsiz sunmayı ve ebeveyn deneyimleriyle haritayı geliştirmeyi,
• Çocuk dostu ürün ve yaşam alanları için çaba koyan kurum -kuruluşları desteklemeyi ve yaygınlaşması için kanal olmayı,
• Çocuk Dostu Meclis’in varlığını ve katılımını desteklemeyi,
• Çocuk Dostu oyun alanları için kaynak yaratmayı,
• Oyun Alanları Güvenliği Haftası’nı yaygınlaştırmayı,
• Çocuk Dostu girişimleri Çocuk Dostu Girişim Forum’unda buluşturmayı amaçlıyor.

Çocuk Dostu ağını birlikte geliştirmek üzere herkesi yakın çevresinde çocukların sağlığı, güvenliği, gereksinimleri odaklı toplumsal dayanışma ve ortak karar alma süreçlerini geliştirmeye davet ediyoruz. Kentte, Sokakta, Okulda, Evde, … Çocuk Dostu Girişimlere Selam Olsun…